από τον Θανάση Τουλούπα
Αποφασίσατε να χωρίσετε. Τώρα έρχεται το πιο δύσκολο μέρος του διαζυγίου: να πείτε στο παιδί σας για την απόφασή σας. Το πώς θα την ανακοινώσετε στο παιδί σας θα παίξει τεράστιο ρόλο στο πόσο καλά θα προσαρμοστεί και εκείνο στο επερχόμενο διαζύγιο.
Το διαζύγιο είναι μερικές φορές μονόδρομος και αναπόφευκτο. Η ζωή θα συνεχιστεί. Αλλά υπάρχει μια σπαρακτική στιγμή που δεν μπορεί ποτέ να είναι εύκολη: εκείνη κατά την οποία πρέπει να πείτε στο παιδί σας για το διαζύγιό σας.
Πολλοί γονείς αναρωτιούνται εάν πρέπει ή όχι να το πουν αμέσως. Ίσως ο σύντροφός σας να μην έχει αποχωρήσει από το σπίτι ακόμα, οπότε πιστεύετε ότι μπορείτε να αναβάλλετε τη δύσκολη συνομιλία ή αν έχει ήδη φύγει ίσως το παιδί σας πιστεύει ότι ο άλλος γονέας είναι σε διακοπές, οπότε υπολογίζετε ότι έχετε ακόμα αρκετό χρόνο πριν το ανακοινώσετε.
Μην περιμένετε!
Τα παιδιά είναι απίστευτα διαισθητικά. Ίσως νομίζετε ότι δεν έχουν ιδέα για το τι συμβαίνει επειδή εσείς και ο σύντροφός σας προσπαθούσατε να κρατήσετε τις αποφάσεις σας πίσω από κλειστές πόρτες. Συνειδητοποιείστε το: τα παιδιά σας αισθάνονται ήδη ότι υπάρχει κάτι λάθος. Εάν είστε απόλυτα σίγουροι για το διαζύγιο, τότε πρέπει να το γνωρίζουν. Όσο το δυνατόν συντομότερα!
Ναι, το παιδί σας θα είναι συντετριμμένο . Το διαζύγιο δεν μπορεί και δεν θα είναι εύκολο για τα παιδιά. Μπορείτε, ωστόσο, να εξομαλύνετε την κατάσταση εάν προσεγγίσετε τα παιδιά σας από τη σωστή γωνία. Εάν είστε ήρεμοι, παρηγορητικοί, στοργικοί και υποστηρικτικοί, μπορείτε να ελαχιστοποιήσετε το τραύμα στην καρδιά τους.
Ακολουθούν 4 συμβουλές για τον τρόπο ανακοίνωσης του διαζυγίου στα παιδιά σας.
Δεν πρόκειται να είναι εύκολο, αλλά πρέπει να το κάνετε σωστά, έτσι ώστε όλοι να προχωρήσετε στο επόμενο κεφάλαιο στη ζωή της οικογένειάς σας.
Να είστε εκεί – Και οι δύο
Οι γονείς πρέπει να είναι μαζί όταν θα το ανακοινώσουν στα παιδιά τους. Σε αυτό το σημείο, η μεταξύ σας επικοινωνία μπορεί να μην είναι τόσο καλή. Αυτό είναι κατανοητό. Ωστόσο, πρέπει να ηρεμήσετε για μια στιγμή και να κάνετε ό, τι είναι καλύτερο για τα παιδιά σας. Ηρεμήστε, κάντε μια ανακωχή και υποσχεθείτε ότι δεν θα φωνάξετε ο ένας τον άλλον, δεν θα πείτε αρνητικά πράγματα ή δεν θα δείξετε σημάδια επιθετικότητας ο ένας στον άλλο μπροστά στο παιδί. Αυτό, θα το έβλαπτε πολύ άσχημα.
Αυτή η συνομιλία θα προκαλέσει την ανασφάλεια του παιδιού σας. Πώς θα είναι το μέλλον; Τι πρόκειται να κάνουν χωρίς την έννοια μιας οικογένειας όπως την γνώριζαν;
Όταν και οι δύο σύντροφοι κάθονται για να μιλήσουν με το παιδί, η ανασφάλεια δεν θα είναι τόσο μεγάλη. Θα συνειδητοποιήσουν ότι και οι δύο γονείς είναι ακόμα εκεί, και θα πιστέψουν όταν λέτε ότι δεν πρόκειται να αλλάξει κάτι δραματικά.
Πριν μιλήσετε με το παιδί σας, μιλήστε με τον σύντροφό σας. Καθορίστε ποιο θα είναι το σχέδιο γονικής μέριμνας. Ας ελπίσετε ότι πρόκειται για ένα ειρηνικό διαζύγιο και θα μπορέστε να το πετύχετε. Όταν υποσχεθείτε στο παιδί σας ότι και οι δύο θα τα βλέπετε τακτικά και δεσμευτείτε σε αυτήν την υπόσχεση, αυτή η διαδικασία θα είναι πολύ ευκολότερη.
Εάν έχετε περισσότερα από ένα παιδιά, τα φέρνετε όλα μαζί. Όλη η οικογένεια πρέπει να έχει αυτήν τη συζήτηση σαν μια ομάδα. Εάν, ωστόσο, η διαφορά ηλικίας είναι μεγάλη και πιστεύετε ότι η αντίδραση του μεγαλύτερου παιδιού μπορεί να αναστατώσει σοβαρά το μικρότερο, ίσως θα πρέπει να κάνετε τη συζήτηση με το καθένα ξεχωριστά.
Τα παιδιά σας ξέρουν ότι τους αγαπάτε. Ωστόσο, είναι σημαντικό να πείτε τις κατάλληλες λέξεις σε αυτό το σημείο: «Η μαμά και ο μπαμπάς σ’ αγαπούν πάρα πολύ και αυτό δεν πρόκειται ποτέ να αλλάξει.»
Μην βάζετε το παιδί στη μέση των επιχειρημάτων σας. Μην το κάνετε ποτέ!
Επιλέξτε το σωστό συγχρονισμό
Φυσικά, είναι σημαντικό να ενημερώσετε το παιδί σας το συντομότερο δυνατό, αλλά ο συγχρονισμός θα πρέπει να είναι σωστός.
Τα παιδιά σας είναι ήρεμα πριν τον ύπνο, οπότε ίσως νομίζετε ότι είναι το τέλειο χρονικό σημείο. Δεν είναι. Θα αφυπνίσετε απλώς το μυαλουδάκι τους τη νύχτα και αυτό μπορεί να είναι επικίνδυνο. Θα αρχίσουν να κάνουν κάθε είδους κακά σενάρια και θα υποθέσουν ότι η κατάσταση είναι ακόμη χειρότερη από ό, τι είναι ήδη.
Μην τους το πείτε σε ημέρες γιορτών ή αργιών. Οι διακοπές είναι ένα είδος δοκιμασίας για το πόσο ευτυχισμένη μπορεί να είναι η οικογένειά σας. Όλες οι άλλες οικογένειες φαίνονται τόσο χαρούμενες. Το παιδί σας θα συνθλίβεται πέρα από αυτό που μπορείτε να φανταστείτε. Εάν αναρωτιέστε γιατί τόσοι πολλοί άνθρωποι μισούν τις διακοπές, καλύτερα να το συνειδητοποιήσετε: είναι το αποτέλεσμα του παιδικού τραύματος. Οπότε όχι! Γενέθλια και αργίες δεν είναι η κατάλληλη στιγμή. Περιμένετε να περάσουν αυτές οι στιγμές.
Μην κάνετε αυτήν τη συνομιλία σε δημόσιο χώρο. Να ξέρετε πως σίγουρα θα υπάρξει από τα παιδιά σας κάποιου είδους αντίδραση. Μπορεί να αντιμετωπίσετε κλάμα, φωνές, θυμό ή υπερβολική θλίψη. Αν π.χ. επιλέξετε να πάτε σε ένα εστιατόριο για να κάνετε την ανακοίνωση, είναι σα να τα εξαναγκάζετε να ελέγξουν την αντίδρασή τους, κάτι που εσάς θα σας διευκολύνει. Αλλά ο έλεγχος δεν είναι κάτι που θέλετε. Τα παιδιά σας πρέπει να έχουν την ευκαιρία να εκδηλώσουν τα έντονα συναισθήματά τους. Η καταστολή των συναισθημάτων τους θα διασφαλίσει ότι αυτά δεν θα επουλωθούν ποτέ.
Πείτε τους όλα όσα πρέπει να γνωρίζουν (χωρίς να κατηγορείτε τον πρώην ή τον εαυτό σας)
Ίσως ο σύντροφός σας να σας εξαπάτησε. Ίσως ήσασταν εσείς που εξαπατήσατε. Ίσως απλώς η σχέση δεν λειτουργεί για άλλους λόγους. Όποια κι αν είναι η αιτία, μην κατηγορείτε ο ένας τον άλλον. Το παιδί σας δεν χρειάζεται να γνωρίζει τις λεπτομέρειες του διαζυγίου. Ναι, θα σας γίνει η σχετική ερώτηση. Τα παιδιά σας θα θέλουν να μάθουν την αιτία. Εάν αρχίσετε να παρέχετε αυτές τις πληροφορίες, θα αρχίσετε αναπόφευκτα να κατηγορείτε τον άλλο γονέα.
Εάν το παιδί σας αρχίσει να κατηγορεί τον άλλο γονέα, να είστε έτοιμοι να τον υπερασπιστείτε. “Μπαμπά, είσαι πάντα τόσο κακός με τη μαμά!” Αν ακούσετε κάτι τέτοιο, εξηγήστε ότι δεν ήταν έτσι. Το παιδί σας δεν πρέπει να καλλιεργεί αρνητικά συναισθήματα απέναντι σε κανέναν από τους γονείς. Θέλετε να μεγαλώσουν με μια υγιή νοοτροπία, παρά το γεγονός ότι οι γονείς δεν είναι πλέον μαζί.
Ανεξάρτητα από το πώς αισθάνεστε, μην κατηγορείτε κανέναν. Παρουσιάστε το διαζύγιο ως απόφαση στην οποία πήρατε μαζί. Είναι η καλύτερη απόφαση για όλη την οικογένεια και σίγουρα δεν φταίει κανένας.
Μια εξήγηση που είναι κατάλληλη για όλες τις καταστάσεις είναι “Η μαμά και ο μπαμπάς δεν είναι πλέον ευχαριστημένοι να ζουν μαζί”.
Απαντήστε σε όλες τις ερωτήσεις τους όσο πιο ειλικρινά γίνεται. Τα παιδιά θα θέλουν να μάθουν πού θα ζήσουν, πού θα πάνε στο σχολείο και πόσο συχνά θα βλέπουν τον άλλο γονέα. Να είστε προετοιμασμένοι να δώσετε αυτές τις πληροφορίες, ώστε να τους αφήσετε με λιγότερη ανασφάλεια.
Να είστε έτοιμοι να υποστηρίξετε το παιδί σας με κάθε δυνατό τρόπο
Αυτή δεν θα είναι μια εφάπαξ συζήτηση που μπορείτε να επιλύσετε σε μια ώρα.
Τα παιδιά σας θα έχουν περισσότερες ερωτήσεις. Θα κάνουν τις ίδιες ερωτήσεις ξανά και ξανά. Δεν έχει σημασία πόσες φορές πρέπει να επαναλάβετε ότι τους αγαπάτε, πρέπει να το κάνετε με υπομονή.
Καθώς περνούν οι μέρες, τα παιδιά σας μπορεί να αρχίσουν να αισθάνονται υπεύθυνα. Θα θυμούνται τις στιγμές που δεν συμπεριφέρονταν καλά και θα υποθέσουν ότι το διαζύγιό σας έχει να κάνει με αυτό. Προσέξτε για αυτά τα συμπτώματα! Διαβεβαιώστε τα παιδιά σας ότι η απόφαση για το διαζύγιο δεν έχει καμία σχέση με αυτά.
Τα παιδιά σας μπορεί επίσης να αρχίσουν να νιώθουν ντροπή. Δεν θα θέλουν να προσκαλέσουν φίλους. Ίσως δεν θέλουν να πάνε στο σχολείο. Είναι σημαντικό να τα υποστηρίξετε ψυχολογικά ανεξάρτητα από το πόσο δύσκολη γίνεται η συμπεριφορά τους. Εάν παραμελήσουν μερικές μέρες τα μαθήματά τους, βοηθήστε τους με την μελέτη τους. Εάν δεν έχετε τη δύναμη για αυτό, σκεφτείτε να προσλάβετε έναν δάσκαλο.
Ενθαρρύνετε τα παιδιά σας να εκφράσουν τα συναισθήματά τους. Μπορεί να θέλουν να μείνουν στο δωμάτιό τους. Μπορεί να κλαίνε ή να φωνάζουν. Το κλάμα είναι αποδεκτό, αλλά είναι σημαντικό για τα παιδιά σας να εκφράσουν πώς αισθάνονται πραγματικά και τι πραγματικά πιστεύουν. Ο μόνος τρόπος για να τους βοηθήσετε να αντιμετωπίσουν αυτά τα συναισθήματα είναι μέσω της συνομιλίας.
Ωστόσο, είναι ένα Heartbreak.
Δεν μπορείτε να περιμένετε από τα παιδιά σας να είναι ευχαριστημένα από τα νέα του διαζυγίου. Βεβαίως και είναι δύσκολο θα πείτε στο παιδί σας για το διαζύγιό σας, αλλά σημαντικότερο είναι να το κάνετε με τον σωστό τρόπο. Μείνετε όσο πιο ήρεμοι γίνεται, διαβεβαιώστε τα παιδιά σας ότι θα τα αγαπάτε για πάντα και πως όλα θα πάνε καλά.